dinsdag 1 maart 2011

Vluchtig

De zeven dagen zijn verstreken. Langzaam maar vastbesloten heeft het werk zich geopenbaard. Ik ben verbaasd hoe met horten en stoten de objecten en materialen in deze ruimte informatie vrijgeven. Alsof het allemaal kleine radiozendertjes zijn met ieder een eigen programma. Ze vullen de ruimte met geluiden die je als oplettende bezoeker kunt opvangen.
Ieder hoekje, oppervlak en stapeling vertelt een eigen verhaal. Ze proberen te vertellen wie ze zijn en waar ze vandaan komen. Alsof ze al een hele reis achter de rug hebben. Nu zijn ze tijdelijk hier neergestreken. Ieder object een eigen geschiedenis net zoals de stoelen, kasten en andere voorwerpen in je woonkamer. Een erfstuk in de kast of meubelstukken die van generatie op generatie binnen de familie worden doorgegeven.

Al deze voorwerpen nemen me mee naar plekken die ik niet eerder heb bezocht.

Gedachtenplaatsen

In die ruimte alleen stoelen van woorden en tafels gemaakt van ideeën. Vluchtige constructies die je kort met het verstand bewoont. Een kort verblijf van soms maar een paar kronkels. Hoe gemakkelijk een gedachte blijft haken achter een hoekje van het werk. Hoe een oppervlak je meeneemt in zijn verhaal.Ze dienen als fundering waarop een gedachte groeit.

Maar opeens gaan ze verder….


en zijn ze alweer om de hoek……


… verlaten deze ruimte



op weg naar andere oorden



om zich tijdelijk daar te vestigen


tussen nieuwe muren

of straten


even vastklampen aan de achterkant van een bus





of een oude man die achter een raam staat….

donderdag 24 februari 2011

Tetris

Zes dagen zijn verstreken en nog steeds blijft de ruimte vragen oproepen. Ik krijg alleen wel steeds meer het gevoel dat het beeld in deze ruimte op doorreis is. Alsof het wil zeggen: ”laat me gaan, ik wil door". Klaar om opnieuw ingezet te worden in een nieuwe vorm in een andere ruimte met weer eigen randvoorwaarden. Hoe hij er dan uit zal zien weet ik niet maar dat hij zich opnieuw moet aanpassen is duidelijk.


Vandaag neem ik de ruimte van Eva mee naar huis. Ik nestel me op mijn beige, lederen bank bij het raam en probeer mijn woonkamer in me op te nemen. Vanuit dit punt heb ik een volledig overzicht. Een paar maanden geleden zag deze kamer er heel anders uit. Deze bank stond toen tegen de muur die de woonkamer van de keuken scheidt. Ook de oude Lundia kast is twee meter opgeschoven evenals de salontafel, potten met planten, boeken, fotolijstjes, televisietoestel en stereotoren. Na een flinke lekkage heeft alles binnen deze muren een andere locatie gekregen. Soms kan een vervelend ongeluk bestaande structuren volledig overhoop gooien om vervolgens weer in een nieuwe constructie zich te kunnen zetten. Veranderingen in de constellatie zijn ook niet altijd het gevolg van grootse gebeurtenissen. De voorwerpen op de eettafel verplaatsen zich haast iedere dag. Ze verschuiven met een nog veel grotere regelmaat. Meetal krijgen ze maar een dag om opnieuw te wennen aan hun nieuwe plek. Voor stoelen is dit vaak niet anders.

De sporen van al deze verplaatsingen zijn vaak nauwelijks aanwezig. Alleen de verplaatsing van de bank en van de eettafel is nog een tijdje te zien geweest. De afdrukken van de kleine contactoppervlakken in de vloerbedekking herinnerden me aan de wijziging. Maar ook de vloerbedekking heeft geen oneindig geheugen. Nu een paar maanden later lijkt alles alweer vergeten te zijn.


Maar nu klopt het. In deze tijdelijke constructie van objecten voel ik me thuis: De kast recht tegenover me doet me denken aan het spelletje Tetris waarin een groepje vreemde vormen een vaste plek hebben gekregen en een laag hebben gevormd. De eerst laag bestaat uit vier recht overeind geplaatste rechthoeken: twee cd torens een wijnrek en een speaker. Laag twee bevat een vierkant een rechthoek en een ondefinieerbare vorm. Het zijn respectievelijk een Tv, cd stapel en stereoinstallatie. De derde en laatste laag bevat glazen, cd’s en de boekhouding. In de rest van de kamer is een zelfde ingeklonken situatie waar te nemen. Andere stapelingen zijn hier tot rust gekomen. Af en toe wordt er een nieuw tetrispatroontje in mijn kamer losgelaten. Vormen die na verloop van tijd hun plek vinden in het gehele veld van lagen.

Maar hoe zal deze kamer er over een jaar uitzien? In welke vorm heeft alles zich dan gegoten? Geen enkel object zal ergens in oneindigheid blijven staan. Zoalng ik verander verandert mijn omgeving met mij mee. Of is het juist andersom. Verander ik omdat mijn omgeving verandert?

In al deze tijdelijke constructies ben ikzelf aanwezig. Een geheugenmateriaal dat op verschillende momenten informatie opslaat. Als een echo van de steeds veranderende "ik".

dinsdag 22 februari 2011

De reis

Vandaag wil ik de ruimte in het donker beleven. Een andere context voor dezelfde ruimte.


Het is 19:34 uur en buiten is het donker. In de galerie staan de lampen uit en voelt de ruimte stil en verlaten. Via drie grote ramen komt het licht van de straatlantaarns binnen. De gefragmenteerde raamkozijnen delen de ramen op in kleinere stukken waardoor het licht in blokken de ruimte ingestuurd wordt. Overal in de ruimte lichte rechthoeken afgewisseld met donkere horizontale en verticale schaduwstrepen. De muren, de vloer en het werk in het midden baden in een ritmisch veld van licht alsof er een dun vliesje op is aangebracht. De vormen in het midden van de ruimte ogen nu anders. Ze voeren niet meer de boventoon. Ogen meer ingetogen en zijn in zichzelf gekeerd.


Langzamerhand dwaal ik af en begin me voor te stellen wat er zou gebeuren wanneer de ramen worden weggehaald en vervangen door dikke stenen muren. Ook de roldeur achter mij krijgt dezelfde behandeling. In deze muur wordt alleen een kleine opening uitgehouwen. Maar met grote blokken is ook deze ingang dichtgemaakt en afgewerkt met stucsel.

En hier bevind ik me dan. Tussen al die muren zonder echte uitgang. Nu komt echt alles hierbinnen tot stilstand. Alles is verstilt, verlaten en achtergelaten. Ik voel me Howard Carter. Ontdekker van de graftombe van Toetanchamon. Verwonderd kijk ik in de ruimte die vol staat met voorwerpen, objecten, beelden. Klaar voor de laatste reis. De reis naar het hiernamaals. Allemaal staan ze opgesteld in de juiste richting en staan ze op de juiste positie. De gezichten kijken me aan en worden de wakers van de overledene. Zij zullen zorg dragen voor de veilige overtocht. De draagbalken met daarop de objecten liggen klaar om door de bedienden meegenomen te worden. Religieuze objecten afgewisseld met potten en pannen. Voorwerpen die de oversteek moeten vergemakkelijken. Sommigen bevatten een dun laagje goud. Zoals het glazuur op de klei en het papieren witgoud op de dozen. In het donker kunnen zelfs de kleden geweven zijn van een gouden draad. Een waardevolle schat is uitgestalt voor mijn ogen. Allemaal samengebracht voor de belangrijkste reis van die ene persoon. In werkelijkheid zullen deze objecten zich nooit meer verplaaten. Dit is hun eindpunt! De ziel gaat verder maar de objecten blijven hier. De ziel maakt nog één reis om ook daar vervolgens tot stilstand te komen: de eeuwige plek. Nooit meer verhuizen.


Maar die muren zijn er niet en door de aanwezigheid van de ramen wordt ik uit mijn droom getrokken. ze maken me bewust van het “buiten”. Nu is ineens de ruimte met deze werkstukken ook minder belangrijk. Achter die ramen gebeurt het. Daar lopen de mensen en rijden de autos. Ik zie de verlichte ramen aan de overkant van de straat. Dunne vliesjes stof bedekken de ramen waardoor het licht moeite heeft om buiten te komen. Een dun vliesje stof om het gevoel naar binnen te keren.

Ook het geluid van buiten dringt naar binnen. Ik ben weer terug in de werkelijkheid met alle geluidjes, bewegingen en lichten die daarbij horen.


Balanceren tussen hier en daar. Dat is wat deze ruimte in mij oproept. Nu als beginpunt voor een mentale reis dan weer als eindpunt voor het fysieke lichaam. Ik laat me zonder verzet meevoeren.....

maandag 21 februari 2011

Doorgaan

Een ondergrond

met daarop planken

en op de planken liggen platen

waar dozen op staan.

of bruggen van stenen balken

met tenten op palen

of tenten op balken

en zware witte platen op

houten platen

die aan de bovenkant wit zijn

zoals de witte cilinder op de grond

met daarop weer balken en dan weer

tenten met balken en

dozen met daarop naar beneden vallend

stof

die zowel wand als tussenlaag is

en daarop weer een doos

met die gevel van dun papier

en de witte platen

met hout op de randen

die van binnen kartonnen wanden hebben

en op deze kartonnen schotjes weer dunne platen

samen met de houten balken eronder

vormen ze dragers

waarop voorwepen vervoerd kunnen worden

en alles staat los

klaar om te bewegen

als een stad die zich verplaatst

als een karavaan klaar om te bewegen

los te komen van de grond

want dan ben je je aan het verplaatsen

zoals de schoen aan je voet

die ook een zool heeft

die flexibel is

waarop je staat

als op een fundering

die vrij is

en even loskomt van deze grijze koude vloer.

De eerste laag

Op de vloer van de galerie liggen grote schijven. Met een geschilderde bovenkant waarvan de kleur net niet hetzelfde is als de vloer eronder.

Ze krullen op de randen en komen los van de vloer.


Zweven of drijven.

Het blad van een waterlelie dat net sterk genoeg is om boven water te blijven.



En dan die stapelingen! Met een ondergrond van soms twee dozen dan weer twee balken of een wit keramisch rond platform.


De eerste laag ……….op de koude, grijze vloer. Waar verfresten rusten en waar alleen tijdelijke objecten mogen staan.


Ertussen een flinterdunne ruimte die niet kan kiezen tussen boven of onder.


Het begin van een nieuwe constructie.


Fundering

Een huis heeft een fundering nodig. Een stabiele ondergrond bovenop een zachte bodem. Funderingen zijn niet gemaakt om te verplaatsten. Funderingen staan stil!. Hierop bouw je nieuwe lagen. Verdieping op verdieping en vertrek op vertrek.

Samen vormen ze een woning of een flat waarin je kunt wonen. Duizenden kleine kamertjes met kleine raampjes waardoor je naar binnen kunt gluren. Overal gebeurt iets anders want op ieder plekje woont een andere persoon!

zondag 20 februari 2011

Verblijven

Het valt me op dat binnen deze galerieruimte meerdere kleine ruimtes zijn geplaatst. Kleine en grote tenten, open en gesloten keramische constructies en afgelplakte dozen. Een ruimte in een ruimte. Of beter, meedere ruimtes in een ruimte. Alsof Eva niet woont in een huis maar in meerdere en wellicht ook nog tussen de verschillende verblijven (wat een mooi woord!). Ook tussen de verschillende vertrekken (weer zo’n passend woord!) kun je verblijven.

Ieder verblijf met eigen dak en wanden. Niet alleen baksteen en glas kan dienen als afbakening van je woonplek. Ook het karton van een doos of het glinsterende glazuur, gedragen door klei, kan die functie vervullen. Ik verbaas me over het witte papier op het karton. Op sommige plekken komen de onderliggende teksten er nog doorheen. Verhuisdozen zijn het. Wat mooi!



Bij het verhuizen van de ene woonplaats naar de andere wordt je inboedel verspreid over verhuisdozen. Ja, waar woon je dan tijdelijk. Waar woon je op het moment van verhuizen. Nog net niet daar maar ook niet meer hier.

Maar deze dozen zijn afgeplakt. Ze hebben een huidje gekregen zoals ook de klei een glazuurlaagje krijgt. Waarschinlijk zit er ook niets in (een van de dozen heeft een raampje en laat zien dat hij nu even niets vervoert). Deze dozen zijn tijdelijke huizen geworden met een dunne gevelbekleding van wit papier. De teksten op de dozen zijn ook minder zichtbaar, de handvatten verdwenen. In deze dozen kun je wonen maar ook niet al te lang want onder de huid loert alweer het verhuizen.

Maar nu staan ze stil.


Nu kun je erin verblijven om vervolgens weer te vertrekken.

zaterdag 19 februari 2011

Een eerste indruk

Bij binnenkomst in de ruimte valt de vloer meteen op. Een koude betonnen vloer met vlekjes en spikkels waar meerdere keren met verf geknoeid is. Een dunne streep grijze betonverf loopt een klein stukje tegen de wanden omhoog. Hij wil omhoog kruipen maar het vlekkerige wit van de muren maakt daar een abrupt einde aan.

Met de rug naar de ingang oogt de ruimte als een lange tunnel. De achterwand en rechter zijwand worden gedomineerd door de witte betonnen muren. Achter mij een grote roldeur die van buitenaf rood is geschilderd om hem weg te laten vallen tegen de kleur van de bakstenen. De witte TL Balken zijn gedoofd waardoor het licht van de drie grote ramen, links van mij, de boventoon voeren. Natuurlijk licht bepaalt hier de ruimte. Licht van links, links licht.

Bovenin de ruimte veranderen de muren abrupt in het plafond. Als korte inleiding dient het buizenstelsel dat zich hier net onder bevindt. Dit plafond met zijn dichte rokerige vezelplaten steekt af tegen de witte muren alsof hij niet tot de ruimte wil behoren.


Al deze begrenzingen samen zijn nooit geplaatst om lang tussen te vertoeven. Hier wil je niet wonen. Hier wil je alleen tijdelijk verblijven.

7 dagen dwalen door Eva’s huis

Zeven dagen door de ruimtes van iemand anders dwalen. Nooit eerder ben ik hier geweest. Een nieuwe plek met nieuwe indrukken, perspectieven en ontdekkingen. Zeven dagen om deze plek mijzelf toe te eigenen.